Οι κρίσιμες αποφάσεις του Ιανουαρίου για την ελληνική οικονομία

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Λήψη μέτρων, κατάρτιση Προγράμματος Σταθερότητας, έναρξη νέου δανεισμού εν μέσω αρνητικού κλίματος



Σωτηρης Nικας


Μήνας που θα κρίνει κατά πολύ την πορεία της χώρας, όχι μόνο για το 2010 αλλά και για τα επόμενα χρόνια, είναι ο φετινός Ιανουάριος. Κατά τη διάρκεια του πρώτου μήνα του έτους, το οικονομικό επιτε-λείο καλείται να καταρτίσει ένα αξιόπιστο Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης (ΠΣΑ) που θα περιλαμβάνει μέτρα, μέσω των οποίων θα επιτυγχάνεται σε μόνιμη βάση η διόρθωση των δημόσιων οικονομικών της χώρας. Παράλληλα, θα πρέπει να ξεκινήσει και την εκτέλεση του νέου δανειακού προγράμματος, το οποίο είναι το δεύτερο μεγαλύτερο της τελευταίας δεκαετίας (54 δισ. ευρώ) και η αφετηρία του θα γίνει μέσα σε ένα άκρως επιβαρυμένο κλίμα για την ελληνική αγορά ομολόγων.


Για να ξεπεράσει με τις λιγότερες απώλειες η κυβέρνηση τον σκόπελο του ΠΣΑ, έχει αποφασιστεί να στείλει ένα προσχέδιό του την ερχόμενη Δευτέρα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και μετά δύο μέρες κλι-μάκιο της Κομισιόν θα έρθει στην Αθήνα με σκοπό την από κοινού συγγραφή με τις ελληνικές υπηρε-σίες του τελικού κειμένου του Προγράμματος.


Η κυβέρνηση δεν θέλει σε καμία περίπτωση να καταρτίσει ένα Πρόγραμμα το οποίο δεν θα γίνει απο-δεκτό από την Κομισιόν. Μία τέτοια εξέλιξη θα είχε αρνητικό αντίκτυπο στις αγορές διεθνώς και θα πυροδοτούσε νέους φόβους ότι η Ελλάδα δεν θα μπορούσε να εξυπηρετήσει το υπέρογκο δημόσιο χρέ-ος της.


Στις 18 και 19 Ιανουαρίου, ο υπουργός Οικονομικών αναμένεται να δώσει το στίγμα του ΠΣΑ στις συ-νεδριάσεις του Eurogroup και του Ecofin αντίστοιχα. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι στη θέση του α-περχόμενου κοινοτικού επιτρόπου για τις οικονομικές και νομισματικές υποθέσεις, κ. Χοακίν Αλμούνι-α, έρχεται ο κ. Ολι Ρεν. Ο κ. Ρεν είναι Φινλανδός και πρεσβεύει τον φιλελευθερισμό, γεγονός το οποίο ενδεχομένως να καταστήσει περισσότερο αυστηρή τη στάση της Κομισιόν απέναντι στην Ελλάδα.


Το τελευταίο δεκαήμερο του Ιανουαρίου, η Ελλάδα θα αποστείλει και το τελικό κείμενο του ΠΣΑ, ενώ λίγες μέρες μετά (στο Ecofin του Φεβρουαρίου) θα αποφασιστεί και τυπικά η ένταξη της χώρας σε αυ-στηρότερο από τα σημερινά δεδομένα καθεστώς επιτήρησης (το περίφημο 104/9), αλλά και η χρονική παράταση που θα δοθεί στη χώρα για την μείωση του ελλείμματος κάτω από το 3% του ΑΕΠ. Πλέον, η Ελλάδα θα πρέπει κάθε μήνα να ενημερώνει την Κομισιόν για την πορεία εκτέλεσης του προϋπολογι-σμού και για το εάν επιτυγχάνονται οι στόχοι από τα μέτρα που έχουν ανακοινωθεί.


Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, στο προσχέδιο του ΠΣΑ θα παρουσιάζονται οι προβλέψεις του υπουργείου Οικονομικών για την πορεία των βασικότερων μεγεθών της ελληνικής οικονομίας μέσα στην επόμενη τετραετία. Επίσης, θα αναφέρονται και τα μέτρα που έχει ήδη ανακοινώσει ο πρωθυ-πουργός κ. Γ. Παπανδρέου, ενώ πιθανότατα θα υπάρχει και μία αρχική ποσοστικοποίηση των μέτρων αυτών. Η διαφορά με το τελικό κείμενο είναι ότι θα συμπεριλαμβάνει όλες τις δράσεις των υπουργείων και με τη συμβολή της Κομισιόν θα θέτει τον πλήρη «οδικό χάρτη» των μέτρων που έχει ζητήσει η Ε. Ε. από την Ελλάδα.


Το σημείο στο οποίο αναμένεται να υπάρξουν προστριβές μεταξύ Ελλάδας και Ε. Ε. είναι ο χρόνος της παράτασης που θέλει η Ελλάδα για να μειώσει το έλλειμμα κάτω από το 3% του ΑΕΠ και η περίοδος που φαίνεται να είναι διατεθειμένη να παράσχει η Κομισιόν. Η κυβέρνηση επιθυμεί να «ρίξει» το έλ-λειμμα κάτω από το 3% του ΑΕΠ το 2013 (θέλει τέσσερα χρόνια παράταση), ενώ η Κομισιόν έχει α-φήσει να φανεί ότι δεν θα δώσει στην Ελλάδα πάνω από 3 χρόνια (δηλαδή μέχρι το 2012). Πάντως, το προσχέδιο του ΠΣΑ προβλέπει τη μείωση του ελλείμματος στο 2,8% του ΑΕΠ το 2013, ενώ για το 2012 προβλέπει ότι θα είναι στο 4,9% του ΑΕΠ.


Φιλόδοξοι στόχοι


Προσπάθειες για όσο το δυνατόν μεγαλύτερη δημοσιονομική προσαρμογή καταβάλλει το υπουργείο Οικονομικών. Αυτή τη στιγμή, οι αρμόδιες υπηρεσίες εξετάζουν τα μέτρα μέσω των οποίων θα μπο-ρούσε το έλλειμμα να μειωθεί έως και 4% του ΑΕΠ το 2010. Τη μείωση αυτή έχει θέσει ως στόχο ο ίδιος ο πρωθυπουργός, ενώ ο προϋπολογισμός προβλέπει τον περιορισμό του ελλείμματος κατά 3,6% του ΑΕΠ και τη διαμόρφωσή του στο 9,1% του ΑΕΠ από 12,7% του ΑΕΠ το 2009.


Πάντως, στο ΠΣΑ προβλέπεται η σταδιακή μείωση του ελλείμματος στο 2,8% του ΑΕΠ το 2013. Για το δημόσιο χρέος αναμένεται να «κλείσει» για το 2009 στο 113,4% του ΑΕΠ και να αυξηθεί σταδιακά μέχρι και το 123,6% του ΑΕΠ το 2011, ενώ τη διετία 2012 - 2013 θα σημειώσει μικρή μείωση για να καταλήξει στο 121,1% του ΑΕΠ. Παρατεταμένη αύξηση θα καταγράφει η ανεργία, που από 9% το 2009 θα φτάσει στο 11,6% το 2013. Σε ό, τι αφορά την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, το ΑΕΠ αναμένεται να συρρικνωθεί και το 2010 (κατά 0,3%). Σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης θα επανέλθει η Ελλάδα το 2011 (1,5%), οι οποίοι θα συνεχιστούν τόσο το 2012 (1,8%) όσο και το 2013 (2%).