Η ΜΟΟDY'S ΣΤΕΛΝΕΙ ΤΙΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΓΙΑ ΚΟΥΡΕΜΑ

ΑΠΟ ΤΟ sofokleous.gr

Σε νέα φάση αβεβαιότητας μπαίνει το τραπεζικό σύστημα της χώρας, μετά την… έκρηξη βόμβας με υπογραφή του οίκου Moody’s, που σε μια νύχτα μετέτρεψε τα ομόλογα της χώρας σε… σκουπίδια και αφαίρεσε πολλά δισεκατομμύρια ευρώ από τη ρευστότητα των ελληνικών τραπεζών.



Η χθεσινοβραδινή… τρομοκρατική ενέργεια από την Moody’s, αν και είχε προαναγγελθεί όταν είχε προχωρήσει στην προηγούμενη υποβάθμιση των ελληνικών ομολόγων, «πάγωσε» την Αθήνα. Το υπουργείο Οικονομικών εκδήλωσε την έντονη ενόχλησή του, με μια ανακοίνωση όπου υπογραμμίζει, ότι ο διεθνής οίκος δεν έλαβε καθόλου υπόψη την πρόοδο της χώρας στην εφαρμογή του σταθεροποιητικού προγράμματος, ενώ από τους τραπεζικούς κύκλους εκφραζόταν έντονη δυσφορία για το χρόνο του «χτυπήματος», που αποδυναμώνει το τραπεζικό σύστημα στη χειρότερη στιγμή.


Η Moody’s ήταν ο τελευταίος οίκος που κρατούσε στην κατηγορία investment grade τα ελληνικά ομόλογα, αλλά χθες προχώρησε σε μια υποβάθμιση τεσσάρων βαθμίδων, προσγειώνοντας τους τίτλους του Δημοσίου σε κατηγορία junk (Ba1). Η υποβάθμιση αυτή αναμένεται να συνοδευθεί από ανάλογα «χτυπήματα» στις αξιολογήσεις των τραπεζών και των τίτλων που έχουν εκδώσει, ονομαστικής αξίας 45 δις. ευρώ.


Η υποβάθμιση από την Moody’s στέλνει τις ελληνικές τράπεζες για ένα εξαιρετικά επώδυνο «κούρεμα» της αξίας των τίτλων που έχουν δεσμεύσει στην ΕΚΤ για την άντληση ρευστότητας, δημιουργώντας σοβαρά ερωτήματα σχετικά με την επάρκεια της ρευστότητας του τραπεζικού συστήματος. Απορίας άξιον είναι τώρα, αν οι ελληνικές τράπεζες θα καταφέρουν να βρουν στα ιδιαίτερα «ρηχά» χαρτοφυλάκιά τους πρόσθετους τίτλους αξίων πολλών δισεκατομμυρίων για να αποφύγουν να τους ζητηθεί από την ΕΚΤ η επιστροφή ρευστότητας, ή αν η ΕΚΤ θα υποχρεωθεί να «νερώσει» ακόμη περισσότερο τους κανόνες αποδοχής καλυμμάτων, για να αποτρέψει σοβαρούς κλυδωνισμούς στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα.


Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιεύονται στην τελευταία λογιστική κατάσταση της Τράπεζας της Ελλάδος (Μάιος 2010) οι ελληνικές τράπεζες φαίνεται ότι με το πέρασμα του χρόνου γίνονται όλο και πιο εξαρτημένες από τους χρηματοδοτικούς μηχανισμούς της ΕΚΤ. Τον Μάιο, οι συνολικές τους χρηματοδοτήσεις πλησίασαν τα 90 δις. ευρώ, εκ των οποίων ο κύριος όγκος αφορά χορηγήσεις πιο μακροπρόθεσμης διάρκειας (περισσότερα από 72 δις. ευρώ).


Όμως, για να πάρουν αυτά τα 90 δις. ευρώ, τα στοιχεία της ΤτΕ δείχνουν, ότι οι τράπεζες δέσμευσαν αποδεκτούς για αναχρηματοδότηση τίτλους ονομαστικής αξίας 122,963 δις. ευρώ. Σε αυτούς τους τίτλους περιλαμβάνονται όλα τα ομόλογα Δημοσίου που έχουν οι τράπεζες στην κατοχή τους (ονομαστικής αξίας σχεδόν 40 δις. ευρώ), αλλά και ένας πρωτοφανής όγκος ιδιωτικών χρεογράφων, κυρίως δηλαδή τίτλων που προέρχονται από τιτλοποίηση στοιχείων ενεργητικού και καλυμμένα ομόλογα.


Με αυτά τα δεδομένα, ήδη οι τράπεζες υφίστανται ένα εξαιρετικά επώδυνο «κούρεμα» της αξίας των καλυμμάτων τους από την ΕΚΤ, το οποίο φθάνει στο 27%. Ήδη τον Μάιο είχαν δεσμεύσει ένα πολύ μεγάλο ποσοστό του ενεργητικού τους για την άντληση ρευστότητας από την ΕΚΤ και πλέον θα πρέπει να εξαντλήσουν και τα τελευταία αποθέματα αποδεκτών τίτλων για να διατηρήσουν τις ίδιες γραμμές χρηματοδότησης από την κεντρική τράπεζα.


Οι τίτλοι του ελληνικού Δημοσίου, πάντως, θα συνεχίσουν να γίνονται δεκτοί, όπως είχε ανακοινώσει στις 3 Μαΐου η ΕΚΤ, ανεξάρτητα από τις βαθμολογίες τους από τους οίκους αξιολογήσεων. Το ίδιο ισχύει και για τα τραπεζικά ομόλογα που έχουν εκδοθεί με εγγύηση του Δημοσίου. Το ερώτημα τώρα είναι τι θα συμβεί με τα άλλα «χαρτιά» των ελληνικών τραπεζών, που με βάση τους σημερινούς κανόνες της ΕΚΤ θα πρέπει να έχουν βαθμολογία της κατηγορίας «Α» για να γίνονται δεκτά από την ΕΚΤ, ενώ η κεντρική τράπεζα έχει ανακοινώσει ότι τον Ιούλιο θα δημοσιοποιήσει τους νέους κανόνες της για αυτούς τους τίτλους.


Η ονομαστική αξία των τιτλοποιήσεων από ελληνικές τράπεζες εκτιμάται ότι ξεπερνά τα 45 δις. ευρώ, ενώ σε μεγάλο ύψος φθάνουν και τα καλυμμένα ομόλογα που έχουν εκδώσει, με εγγύηση δάνεια από τα χαρτοφυλάκιά τους. Το πιθανότερο είναι, ότι και αυτοί οι τίτλοι θα εξακολουθήσουν να γίνονται δεκτοί από την ΕΚΤ, αλλά με πολύ υψηλά ποσοστά «κουρέματος» της αξίας τους.