Πακέτο 13 μέτρων για το 2012, ύψους άνω των 5 δισ. ευρώ, με αυξήσεις ΦΠΑ δραματική μείωση του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων, μείωση των επιδομάτων ανεργίας κατά 500 εκατ. ευρώ και περαιτέρω μείωση κατά 800 εκατ. ευρώ των επιχορηγήσεων προς τις ΔΕΚΟ, περιλαμβάνει η τρίτη επικαιροποίηση του μνημονίου.
Υποκρύπτει και νέα μέτρα για το ασφαλιστικό, με βέβαιες τις συγχωνεύσεις Ταμείων, συρρίκνωση λίστας των βαρέων και, αν η αναλογιστική μελέτη αναδείξει ευρύτερες αδυναμίες στο ασφαλιστικό σύστημα, θα ακολουθήσουν και άλλες παρεμβάσεις.
Ταυτόχρονα, η τρίτη επικαιροποίηση του μνημονίου περιλαμβάνει ενσωμάτωση δεσμευτικών χρονοδιαγραμμάτων για την προώθηση συγκεκριμένων διαρθρωτικών παρεμβάσεων, μεταξύ των οποίων και το ολοκληρωμένο σχέδιο αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας.
Το βάρος πέφτει στο Μεσοπρόθεσμο Στρατηγικό Δημοσιονομικό Πλαίσιο που θα εξειδικεύει τους στόχους εσόδων, δαπανών και ελλείμματος για όλους τους φορείς του Δημοσίου έως το 2014, εμπεριέχοντας μέτρα ύψους 8% του ΑΕΠ ή 19 δισ. ευρώ, ενώ παράλληλα καλούνται οι ελληνικές τράπεζες να σχεδιάζουν, από το Μάιο, τη στρατηγική απεξάρτησής τους από το δανεισμό από την ΕΚΤ.
Αναλυτικότερα, το νέο μνημόνιο προσδιορίζει συγκεκριμένα μέτρα για το 2012, τα οποία θα πρέπει να δρομολογηθούν μέχρι και το Σεπτέμβριο του 2011. Πρόκειται για μέτρα που ανέρχονται σε τουλάχιστον 2,2% του ΑΕΠ (5,1 δισ. ευρώ.), με την υποσημείωση ότι τα μέτρα και η απόδοσή τους θα επαναξιολογηθεί σε επόμενη αξιολόγηση, λαμβάνοντας υπόψη τη μεσοπρόθεσμη δημοσιονομική στρατηγική για το 2012 - 2014. Ειδικότερα, τα μέτρα είναι:
1. Η μείωση της απασχόλησης στο δημόσιο τομέα, επιπλέον του κανόνα της μιας πρόσληψης για κάθε 5 αποχωρήσεις. Ο κανόνας εφαρμόζεται επίσης στο προσωπικό που μετατίθεται από τις δημόσιες επιχειρήσεις υπό αναδιάρθρωση σε φορείς του Δημοσίου.
Η μείωση των εργαζομένων στο δημόσιο τομέα επιπλέον του κανόνα 1 προς 5, θα πρέπει να αποφέρει εξοικονόμηση τουλάχιστον 600 εκατ. ευρώ. Προκύπτουν ερωτηματικά, ωστόσο, καθώς δεν επαρκεί το «πάγωμα» των προσλήψεων για την εξοικονόμηση 600 εκατ. ευρώ. Ο όρος απολύσεις δεν αναφέρεται ξεκάθαρα και πιθανόν το ποσό θα εξευρεθεί από τις μειώσεις των μισθών, μέσω του νέου μισθολογίου.
2. Η εξίσωση της φορολογίας του πετρελαίου θέρμανσης, από τις 15 Οκτωβρίου 2011, με στόχο την απόδοση τουλάχιστον 400 εκατ. ευρώ το 2011 και 320 εκατ. ευρώ το 2012, εξαιρουμένων των ειδικών μέτρων για την προστασία των λιγότερο ευημερούντων στρωμάτων του πληθυσμού.
3. Καθιέρωση ειδικού φόρου κατανάλωσης για τα μη αλκοολούχα ποτά (αναψυκτικά), για ένα συνολικό ποσό τουλάχιστον 300 εκατ. ευρώ.
4. Συνέχιση της επέκτασης της βάσης του φόρου επί των ακινήτων, με αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών, η οποία θα αποδώσει πρόσθετα έσοδα τουλάχιστον 200 εκατ. ευρώ. Η αύξηση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων θα γίνει τον προσεχή Ιούνιο.
5. Συνέχιση της αναδιοργάνωσης της τοπικής αυτοδιοίκησης («Καλλικράτης»), η οποία θα συνεισφέρει εξοικονόμηση τουλάχιστον 500 εκατ. ευρώ προς μείωση του ελλείμματος της Γενικής Κυβέρνησης.
6. «Πάγωμα» στις ονομαστικές αυξήσεις των συντάξεων, που θα αποφέρει εξοικονόμηση τουλάχιστον 250 εκατ. ευρώ.
7. Συνέχιση της αύξησης της αποτελεσματικότητας των τεκμηρίων φορολόγησης των επιτηδευματιών, με στόχο την συγκέντρωση τουλάχιστον 100 εκατ. ευρώ επιπλέον.
8. Μείωση των τρεχουσών και των κεφαλαιακών επιδοτήσεων προς ΔΕΚΟ κατά τουλάχιστον 800 εκατ. ευρώ, ως αποτέλεσμα της αναδιάρθρωσής τους.
9. Επιδόματα ανεργίας με εισοδηματικά κριτήρια, με στόχο την εξοικονόμηση 500 εκατ. ευρώ.
10. Είσπραξη επιπλέον εσόδων από την αδειοδότηση τυχερών παιγνίων κατά τουλάχιστον 225 εκατ. ευρώ από την εφάπαξ πώληση αδειών και αύξηση της ετήσιας απόδοσης από δικαιώματα κατά 400 εκατ. ευρώ επιπλέον.
11. Περαιτέρω διεύρυνση της βάσης του ΦΠΑ, με στόχο την είσπραξη τουλάχιστον 300 εκατ. ευρώ επιπλέον. Αφορά σε μεταφορές αγαθών και υπηρεσιών από το χαμηλό συντελεστή.
12. Πλήρης εφαρμογή του «πράσινου» φόρου και αύξηση της ετήσιας απόδοσής του κατά τουλάχιστον 150 εκατ. ευρώ.
13. Αύξηση της είσπραξης του ειδικού τέλους στα αυθαίρετα κτίσματα κατά 100 εκατ. ευρώ επιπλέον.
Μείωση του αριθμού των ασφαλιστικών ταμείων
Μείωση του αριθμού των ασφαλιστικών ταμείων επιβάλλει η τρόικα, ενώ το αποτέλεσμα της αναλογιστικής μελέτης θα κρίνει και τα επόμενα μέτρα. Στο μνημόνιο σημειώνεται πως η κυβέρνηση υλοποιεί μία σε βάθος αναθεώρηση της λειτουργίας των δημόσιων Ταμείων δευτερεύουσας/επικουρικής σύνταξης (συμπεριλαμβανομένων των Ταμείων Πρόνοιας και των ασφαλιστικών ταμείων που καταβάλλουν εφάπαξ).
Ο σκοπός της αναθεώρησης είναι η σταθεροποίηση της συνταξιοδοτικής δαπάνης, η εξασφάλιση της δημοσιονομικής ουδετερότητας των Ταμείων αυτών και η διασφάλιση μεσοπρόθεσμης και μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας του συστήματος. Η αναθεώρηση θα πρέπει να επιτύχει:
- τη μείωση του αριθμού των υφιστάμενων Ταμείων,
- την κατάργηση των ανισορροπιών στα ελλειμματικά Ταμεία,
- τη σταθεροποίηση των τρεχουσών δαπανών σε βιώσιμο επίπεδο, μέσω καταλλήλων προσαρμογών που θα γίνουν από την 1η Ιανουαρίου 2012,
- τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των επικουρικών Ταμείων, μέσω της αυστηρής σύνδεσης των εισφορών με τις παροχές.
Αναφέρει ακόμα πως «η μεταρρύθμιση αυτή συμβάλλει στην επίτευξη του πρωταρχικού στόχου του περιορισμού της συνολικής (περιλαμβάνουσας τα συστήματα της κύριας, ανταποδοτικής, επικουρικής και κάθε άλλης σχετικής σύνταξης, καθώς και την καταβολή εφάπαξ κατά την συνταξιοδότηση) αύξησης των συνταξιοδοτικών δαπανών του δημόσιου τομέα, κατά την περίοδο 2009 - 2060, σε κάτω από 2,5 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ».
Ορίζει ακόμα ότι η μεταρρύθμιση των δευτερευόντων (επικουρικών) Ταμείων σχεδιάζεται σε στενή διαβούλευση με το προσωπικό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του ΔΝΤ και της ΕΚΤ και η εκτιμώμενη επίπτωσή της στη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα επικυρώνεται από την Επιτροπή Οικονομικής Πολιτικής της Ε.Ε.
Επίσης, αν οι προβλέψεις της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής δείξουν ότι, ακόμη και μετά τις μεταρρυθμίσεις των Ταμείων επικουρικής σύνταξης, η εκτιμώμενη αύξηση της συνολικής δαπάνης δημόσιων συντάξεων υπερβεί το όριο των 2,5 ποσοστιαίων μονάδων του ΑΕΠ κατά την περίοδο 2009-2060, η κυβέρνηση αναθεωρεί επίσης τις βασικές παραμέτρους του συνταξιοδοτικού συστήματος, όπως αυτές ορίζονται από το Νόμο 3863/2010.
Σχέδια για τις ανάγκες των τραπεζών σε ρευστό
Η ΤτΕ έχει ζητήσει από τις εμπορικές τράπεζες να καταρτίσουν σχέδια για τις μεσοπρόθεσμες ανάγκες χρηματοδότησής τους.
Η Τράπεζα της Ελλάδος έχει ζητήσει από τις τράπεζες να καταρτίσουν και να εφαρμόσουν σχέδια για μεσοπρόθεσμες ανάγκες χρηματοδότησης. Τα σχέδια θα αποσκοπούν στη μείωση της εξάρτησης των τραπεζών από τις πράξεις αναχρηματοδότησης του Ευρωσυστήματος και τις κρατικές εγγυήσεις μέσα σε ένα μεσοπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα και με ένα ρυθμό που θα συμβαδίζει με το μακροοικονομικό και δημοσιονομικό πλαίσιο του προγράμματος.
Τα σχέδια θα απαρτίζονται από μέτρα εξειδικευμένα για κάθε πιστωτικό ίδρυμα, και σχετίζονται με το μέγεθος και τη σύνθεση των ισολογισμών, την κεφαλαιακή δομή και τη λειτουργική αποτελεσματικότητα.
Τα προσχέδια θα ολοκληρωθούν μέχρι τα μέσα Απριλίου και, κατόπιν, η Τράπεζα της Ελλάδος και η ΕΚΤ, σε στενή συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Κοινότητα και το ΔΝΤ, θα εκτιμήσουν την επάρκεια αυτών των σχεδίων, τα οποία θα συνάδουν με το Πρόγραμμα Ε.Ε./ΔΝΤ και με τα σχέδια αναδιάρθρωσης/βιωσιμότητας, τα οποία υποβλήθηκαν από την κάθε τράπεζα στην Ε.Ε. για αυτοτελή έγκριση βάση των κανόνων του ανταγωνισμού.
Η υποβολή αυτών των τελικών σχεδίων στην ΕΚΤ και την Τράπεζα της Ελλάδος προτείνεται ως διαρθρωτικό ορόσημο του προγράμματος για το τέλος Μαΐου του 2011.
ΠΑΝΟΣ ΚΑΚΟΥΡΗΣ - pkak@naftemporiki.gr
Υποκρύπτει και νέα μέτρα για το ασφαλιστικό, με βέβαιες τις συγχωνεύσεις Ταμείων, συρρίκνωση λίστας των βαρέων και, αν η αναλογιστική μελέτη αναδείξει ευρύτερες αδυναμίες στο ασφαλιστικό σύστημα, θα ακολουθήσουν και άλλες παρεμβάσεις.
Ταυτόχρονα, η τρίτη επικαιροποίηση του μνημονίου περιλαμβάνει ενσωμάτωση δεσμευτικών χρονοδιαγραμμάτων για την προώθηση συγκεκριμένων διαρθρωτικών παρεμβάσεων, μεταξύ των οποίων και το ολοκληρωμένο σχέδιο αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας.
Το βάρος πέφτει στο Μεσοπρόθεσμο Στρατηγικό Δημοσιονομικό Πλαίσιο που θα εξειδικεύει τους στόχους εσόδων, δαπανών και ελλείμματος για όλους τους φορείς του Δημοσίου έως το 2014, εμπεριέχοντας μέτρα ύψους 8% του ΑΕΠ ή 19 δισ. ευρώ, ενώ παράλληλα καλούνται οι ελληνικές τράπεζες να σχεδιάζουν, από το Μάιο, τη στρατηγική απεξάρτησής τους από το δανεισμό από την ΕΚΤ.
Αναλυτικότερα, το νέο μνημόνιο προσδιορίζει συγκεκριμένα μέτρα για το 2012, τα οποία θα πρέπει να δρομολογηθούν μέχρι και το Σεπτέμβριο του 2011. Πρόκειται για μέτρα που ανέρχονται σε τουλάχιστον 2,2% του ΑΕΠ (5,1 δισ. ευρώ.), με την υποσημείωση ότι τα μέτρα και η απόδοσή τους θα επαναξιολογηθεί σε επόμενη αξιολόγηση, λαμβάνοντας υπόψη τη μεσοπρόθεσμη δημοσιονομική στρατηγική για το 2012 - 2014. Ειδικότερα, τα μέτρα είναι:
1. Η μείωση της απασχόλησης στο δημόσιο τομέα, επιπλέον του κανόνα της μιας πρόσληψης για κάθε 5 αποχωρήσεις. Ο κανόνας εφαρμόζεται επίσης στο προσωπικό που μετατίθεται από τις δημόσιες επιχειρήσεις υπό αναδιάρθρωση σε φορείς του Δημοσίου.
Η μείωση των εργαζομένων στο δημόσιο τομέα επιπλέον του κανόνα 1 προς 5, θα πρέπει να αποφέρει εξοικονόμηση τουλάχιστον 600 εκατ. ευρώ. Προκύπτουν ερωτηματικά, ωστόσο, καθώς δεν επαρκεί το «πάγωμα» των προσλήψεων για την εξοικονόμηση 600 εκατ. ευρώ. Ο όρος απολύσεις δεν αναφέρεται ξεκάθαρα και πιθανόν το ποσό θα εξευρεθεί από τις μειώσεις των μισθών, μέσω του νέου μισθολογίου.
2. Η εξίσωση της φορολογίας του πετρελαίου θέρμανσης, από τις 15 Οκτωβρίου 2011, με στόχο την απόδοση τουλάχιστον 400 εκατ. ευρώ το 2011 και 320 εκατ. ευρώ το 2012, εξαιρουμένων των ειδικών μέτρων για την προστασία των λιγότερο ευημερούντων στρωμάτων του πληθυσμού.
3. Καθιέρωση ειδικού φόρου κατανάλωσης για τα μη αλκοολούχα ποτά (αναψυκτικά), για ένα συνολικό ποσό τουλάχιστον 300 εκατ. ευρώ.
4. Συνέχιση της επέκτασης της βάσης του φόρου επί των ακινήτων, με αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών, η οποία θα αποδώσει πρόσθετα έσοδα τουλάχιστον 200 εκατ. ευρώ. Η αύξηση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων θα γίνει τον προσεχή Ιούνιο.
5. Συνέχιση της αναδιοργάνωσης της τοπικής αυτοδιοίκησης («Καλλικράτης»), η οποία θα συνεισφέρει εξοικονόμηση τουλάχιστον 500 εκατ. ευρώ προς μείωση του ελλείμματος της Γενικής Κυβέρνησης.
6. «Πάγωμα» στις ονομαστικές αυξήσεις των συντάξεων, που θα αποφέρει εξοικονόμηση τουλάχιστον 250 εκατ. ευρώ.
7. Συνέχιση της αύξησης της αποτελεσματικότητας των τεκμηρίων φορολόγησης των επιτηδευματιών, με στόχο την συγκέντρωση τουλάχιστον 100 εκατ. ευρώ επιπλέον.
8. Μείωση των τρεχουσών και των κεφαλαιακών επιδοτήσεων προς ΔΕΚΟ κατά τουλάχιστον 800 εκατ. ευρώ, ως αποτέλεσμα της αναδιάρθρωσής τους.
9. Επιδόματα ανεργίας με εισοδηματικά κριτήρια, με στόχο την εξοικονόμηση 500 εκατ. ευρώ.
10. Είσπραξη επιπλέον εσόδων από την αδειοδότηση τυχερών παιγνίων κατά τουλάχιστον 225 εκατ. ευρώ από την εφάπαξ πώληση αδειών και αύξηση της ετήσιας απόδοσης από δικαιώματα κατά 400 εκατ. ευρώ επιπλέον.
11. Περαιτέρω διεύρυνση της βάσης του ΦΠΑ, με στόχο την είσπραξη τουλάχιστον 300 εκατ. ευρώ επιπλέον. Αφορά σε μεταφορές αγαθών και υπηρεσιών από το χαμηλό συντελεστή.
12. Πλήρης εφαρμογή του «πράσινου» φόρου και αύξηση της ετήσιας απόδοσής του κατά τουλάχιστον 150 εκατ. ευρώ.
13. Αύξηση της είσπραξης του ειδικού τέλους στα αυθαίρετα κτίσματα κατά 100 εκατ. ευρώ επιπλέον.
Μείωση του αριθμού των ασφαλιστικών ταμείων
Μείωση του αριθμού των ασφαλιστικών ταμείων επιβάλλει η τρόικα, ενώ το αποτέλεσμα της αναλογιστικής μελέτης θα κρίνει και τα επόμενα μέτρα. Στο μνημόνιο σημειώνεται πως η κυβέρνηση υλοποιεί μία σε βάθος αναθεώρηση της λειτουργίας των δημόσιων Ταμείων δευτερεύουσας/επικουρικής σύνταξης (συμπεριλαμβανομένων των Ταμείων Πρόνοιας και των ασφαλιστικών ταμείων που καταβάλλουν εφάπαξ).
Ο σκοπός της αναθεώρησης είναι η σταθεροποίηση της συνταξιοδοτικής δαπάνης, η εξασφάλιση της δημοσιονομικής ουδετερότητας των Ταμείων αυτών και η διασφάλιση μεσοπρόθεσμης και μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας του συστήματος. Η αναθεώρηση θα πρέπει να επιτύχει:
- τη μείωση του αριθμού των υφιστάμενων Ταμείων,
- την κατάργηση των ανισορροπιών στα ελλειμματικά Ταμεία,
- τη σταθεροποίηση των τρεχουσών δαπανών σε βιώσιμο επίπεδο, μέσω καταλλήλων προσαρμογών που θα γίνουν από την 1η Ιανουαρίου 2012,
- τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των επικουρικών Ταμείων, μέσω της αυστηρής σύνδεσης των εισφορών με τις παροχές.
Αναφέρει ακόμα πως «η μεταρρύθμιση αυτή συμβάλλει στην επίτευξη του πρωταρχικού στόχου του περιορισμού της συνολικής (περιλαμβάνουσας τα συστήματα της κύριας, ανταποδοτικής, επικουρικής και κάθε άλλης σχετικής σύνταξης, καθώς και την καταβολή εφάπαξ κατά την συνταξιοδότηση) αύξησης των συνταξιοδοτικών δαπανών του δημόσιου τομέα, κατά την περίοδο 2009 - 2060, σε κάτω από 2,5 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ».
Ορίζει ακόμα ότι η μεταρρύθμιση των δευτερευόντων (επικουρικών) Ταμείων σχεδιάζεται σε στενή διαβούλευση με το προσωπικό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του ΔΝΤ και της ΕΚΤ και η εκτιμώμενη επίπτωσή της στη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα επικυρώνεται από την Επιτροπή Οικονομικής Πολιτικής της Ε.Ε.
Επίσης, αν οι προβλέψεις της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής δείξουν ότι, ακόμη και μετά τις μεταρρυθμίσεις των Ταμείων επικουρικής σύνταξης, η εκτιμώμενη αύξηση της συνολικής δαπάνης δημόσιων συντάξεων υπερβεί το όριο των 2,5 ποσοστιαίων μονάδων του ΑΕΠ κατά την περίοδο 2009-2060, η κυβέρνηση αναθεωρεί επίσης τις βασικές παραμέτρους του συνταξιοδοτικού συστήματος, όπως αυτές ορίζονται από το Νόμο 3863/2010.
Σχέδια για τις ανάγκες των τραπεζών σε ρευστό
Η ΤτΕ έχει ζητήσει από τις εμπορικές τράπεζες να καταρτίσουν σχέδια για τις μεσοπρόθεσμες ανάγκες χρηματοδότησής τους.
Η Τράπεζα της Ελλάδος έχει ζητήσει από τις τράπεζες να καταρτίσουν και να εφαρμόσουν σχέδια για μεσοπρόθεσμες ανάγκες χρηματοδότησης. Τα σχέδια θα αποσκοπούν στη μείωση της εξάρτησης των τραπεζών από τις πράξεις αναχρηματοδότησης του Ευρωσυστήματος και τις κρατικές εγγυήσεις μέσα σε ένα μεσοπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα και με ένα ρυθμό που θα συμβαδίζει με το μακροοικονομικό και δημοσιονομικό πλαίσιο του προγράμματος.
Τα σχέδια θα απαρτίζονται από μέτρα εξειδικευμένα για κάθε πιστωτικό ίδρυμα, και σχετίζονται με το μέγεθος και τη σύνθεση των ισολογισμών, την κεφαλαιακή δομή και τη λειτουργική αποτελεσματικότητα.
Τα προσχέδια θα ολοκληρωθούν μέχρι τα μέσα Απριλίου και, κατόπιν, η Τράπεζα της Ελλάδος και η ΕΚΤ, σε στενή συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Κοινότητα και το ΔΝΤ, θα εκτιμήσουν την επάρκεια αυτών των σχεδίων, τα οποία θα συνάδουν με το Πρόγραμμα Ε.Ε./ΔΝΤ και με τα σχέδια αναδιάρθρωσης/βιωσιμότητας, τα οποία υποβλήθηκαν από την κάθε τράπεζα στην Ε.Ε. για αυτοτελή έγκριση βάση των κανόνων του ανταγωνισμού.
Η υποβολή αυτών των τελικών σχεδίων στην ΕΚΤ και την Τράπεζα της Ελλάδος προτείνεται ως διαρθρωτικό ορόσημο του προγράμματος για το τέλος Μαΐου του 2011.
ΠΑΝΟΣ ΚΑΚΟΥΡΗΣ - pkak@naftemporiki.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου